U poslednje vreme učestalo se pojavljuju vesti i informacije o garancijama porekla vezane za obnovljive izvore energije, „zelenu“ energiju, emisiji CO2, itd. U mnoštvu termina i podataka ponekad je teško razaznati suštinu pa smo u našem kratkom rečniku pokušali, da opišemo ovaj mehanizam.
Svi potrošači energije, a velika industrija pogotovo, troše određenu količinu energije koja podrazumeva niži ili viši stepen zagađenja. U posebno velike zagađivače spadaju i neki proizvođači električne energije, primarno termoelektrane u našem regionu.
To zagađenje, koje se definiše količinom otpuštenog CO2, naziva se „CO2 otisak“ ili na našem jeziku, emisija CO2. U pitanju je tačno određena individualna količina CO2 koju neki potrošač ispušta u okruženje.
S druge strane postoje proizvođači energije iz obnovljivih izvora koji, pored toga što proizvode energiju na ekološki prihvatljiv način, imaju mogućnost i pravo da izdaju garancije porekla da je količina energije koju su proizveli u nekom periodu, „zelena“, odnosno da nema efekta emisije CO2. Pomenute garancije porekla ne moraju obavezno pratiti put energije, već se njima trguje kao nezavisnim atributom, na zasebnom tržištu.
To je zanimljivo potrošačima koji žele da neutrališu svoj efekat zagađivanja na način da za svoju potrošnju (izraženu u MWh) kupe određenu količinu garancija porekla te time „ozelene“ svoju aktivnost, odnosno da svedu svoju emisiju CO2 na niži nivo ili na nulu. Važno je napomenuti da se te garancije mogu koristiti samo jedanput jer, nakon „poništenja“ u korist jednog potrošača, one su kompletirale svoju „misiju“.
Koji su ekonomski i društveni efekti ovog mehanizma?
Očigledan efekat jeste da se na ovaj način podstiče proizvodnja energije iz obnovljivih izvora energije kroz finansiranje postojećih kapaciteta i kroz osiguravanje sredstava za dodatne ili nove investicije.
Najbitniji društveni efekat je povećanje svesti o važnosti zaštite životne sredine.
Što se Srbije tiče, kao i regija, spadamo u neke od najzagađenijih sredina što donosi negativne efekte po ljudsko zdravlje i ekonomiju generalno.
Ukupna količina CO2 koja se ispušta na godišnjem nivou u Srbiji iznosi 70 miliona ton-ekvivalenata ugljen-diosida, što je isto „kao da svake godine izgori šuma površine Afrike“, prema rečima Vladimira Đurđevića sa Instituta za meteorologiju Fizičkog fakulteta Univerziteta u Beogradu.
U poslednje vreme sve više kompanija pokušava da „ozeleni“ svoj pristup.
Prva velika, međunarodna, kompanija koja je to učinila u Srbiji bila je JT International a.d. Senta (Japan Tobacco) koja je uz svog snabevača ENERGIU Gas and Power Srbija još 2018. godine „ozelenela“ svoju proizvodnju, u tom trenutku garancijama porekla iz Poljskih vetroelektrana.
Prvi, i zasada jedini, snabdevač čiji klijenti imaju svoju potrošnju od 1. januara 2020. 100% pokrivenu garancijama porekla iz obnovljivih izvora energije je upravo ENERGIA Gas and Power Srbija.
Po tome je ovaj snabdevač jedinstven u regionu.
Nadajmo se da neće ostati usamljen.
Ukoliko želite da saznate više o ”zelenoj” električnoj energiji posetite sajt engp.rs.
Foto: Promo
